Wstęp
Podobnie jak Sposób życia św. Klara zamieściła w swej Regule (6, 3) Ostatnią wolę św. Franciszka i nadała jej właśnie taki tytuł: “…napisał nam [św. Franciszek] ostatnią wolę swoją”. W ten sposób potwierdziła autentyczność także i tego tekstu. Tomasz z Celano, mówiąc o Sposobie życia pozostawionym Klarze, dodaje też relację o zaleceniu Franciszka, bliskiego już śmierci, by Ubogie Panie zachowywały ubóstwo, którego on pilnie przestrzegał.
Wadding do wydania pism św. Franciszka zaczerpnął ten tekst z Reguły św. Klary.
Odnośnie do ostatniej woli również postawiono pytanie, czy jest to całość, czy fragment jakiegoś dokumentu. W tym przypadku nie da się na razie problemu rozstrzygnąć.
Te zalecenia dla Ubogich Pań Franciszek podyktował prawdopodobnie w ostatnich dniach swego życia. Świadczy o tym Tomasz z Celano we wspomnianym wyżej rozdziale drugiego życiorysu pisząc: “gdy [Franciszek] był bliski śmierci”. Św. Klara w swej Regule też w dużym przybliżeniu podaje czas powstania dokumentu: “Krótko przed swoją śmiercią (…) napisał nam ostatnią wolę”.
Pismo jest świadectwem osobistej wierności Franciszka dla Ideału ubóstwa aż do końca, jest uroczystym ponowieniem tejże wierności w obliczu śmierci i testamentalnym wezwaniem Ubogich Pań do wytrwania w tym sposobie życia, a w przewidywaniu czekających je trudności do czynnej walki o jego zachowanie.
Tekst
1Ja, maluczki brat Franciszek, pragnę naśladować życie i ubóstwo najwyższego Pana naszego Jezusa Chrystusa i Jego Najświętszej Matki i wytrwać w nim aż do końca. 2I proszę was, moje panie, i radzę wam, abyście zawsze trwały w tym najświętszym życiu i ubóstwie. I strzeżcie się bardzo, abyście nigdy żadnym sposobem nie odstąpiły od niego pod wpływem czyjejś nauki lub rady.