Już jutro Papież Franciszek przybędzie do Bułgarii, kraju, w którym Bracia Kapucyni posługują od 1841 roku. Skąd wzięli się tu zakonnicy w brązowych habitach i jak wyglądały początki ich obecności w Bułgarii? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w tym artykule.
Kapucyni w Bułgarii
XIX wiek trudna sytuacja wiernych Kościoła Rzymskokatolickiego na ziemiach bułgarskich, będących wówczas pod panowaniem tureckim. Wobec trudności personalnych (brak kapłanow), Ojciec Święty Grzegorz XVI prosi wielu przełożonych zakonnych o stosowną pomoc. Kapucyni według swej duchowości poszli tam, gdzie nikt nie chciał iść.
1841-1913 r. – misja kapucynów w Bułgarii pod zarządem Wikariuszy Apostolskich.
21.03.1841 r. – pierwsi kapucyńscy zakonnicy przybyli do Plovdiv. Prefektem odpowiedzialnym za misję sofijsko-płowdiwską został mianowany o. Andrea Canova.
1848 r. – o. Andrea Canova jako pierwszy kapucyn w Bułgarii pełni urząd biskupa diecezjalnego i to dzięki jego staraniom wybudowano katedrę w Płowdiw będącą do dnia dzisiejszego miejscem rezydowania biskupa ordynariusza.
1868 r. – zostaje przyjęty pierwszy bułgarski kandydat do Zakonu, jest nim późniejszy o. Aleksandyr Draganchevich.
wiek XIX – budowa kościołów, szkół, internatów, szpitali, przytułków dla biednych, sierocińców.
1913-1926 r. – Komisariat Chorwacki sprawuje opiekę nad misją.
1926 r. – Prowincja Tyrolska sprawuje opiekę nad misją.
1928 r. – Po podziale Tyrolskiej Prowincji opiekę nad misją przejmuje Prowincja Bressanone.
1928 r. – trzęsienie ziemi niszczy kościoły i zabudowania przykościelne w Sekirovo, Bełozem, Generala Nikolaevo, Duvanli, Kaloianovo, Parchevich, Borec. Podjęcie ich odbudowy.
1934 r. – wybudowanie kościoła p.w. „Matki Bożej Anielskiej” przy klasztorze w Płowdiw, który stał się siedzibą przełożonych kapucyńskich w Bułgarii.
1941 r. – świętowanie jubileuszu 100-lecia obecności kapucynów w Bułgarii – w tym czasie jest 33 zakonników: (z Bułgarii – 22 kapłanów i 10 braci zakonnych oraz 1 kapłan z Włoch). Od 1868 roku,
od momentu wstąpienia pierwszego Bułgara do Zakonu Kapucyńskiego, było 75 rodzimych powołań zakonnych (49 kapłanów i 26 braci zakonnych).
30.03.1944 r. – zburzenie katedry p.w. „Św. Józefa” w Sofii w czasie alianckich nalotów kończących II wojnę światową. Przez ponad 60 lat Msze Święte i nabożeństwa są odprawiane w dawnej sali teatralnej.
wrzesień 1944 r. – początek bardzo trudnego okresu dla katolickich wspólnot w Bułgarii. Komuniści zaczynają prześladować wiernych i zakonników. Wielu z naszych współbraci przechodzi przez „piekło” komunistycznych więzień.
1949 r. – komunistyczne władze zabraniają przyjmowania nowych kandydatów do zakonu i podejmowania jakiejkolwiek działalności na terytorium Bułgarii.
1979 r. – erygowanie Kustodii Sofii i Filippopoli p.w. „Św. Ludwika”.
14.09.1992 r. – śmierć w wypadku samochodowym trzech braci kapucynów – Bułgarów i jednego Włocha.
04.10.1992 r. – prośba o wsparcie personalne kustodii skierowana przez Ministra Generalnego Zakonu, Flavio Roberta Carraro do Prowincji Krakowskiej.
29.06.1993 r. – przybycie pierwszych braci z Polski: br. Mariusza Polcyna i br. Krzysztofa Kurzoka.
23.05.1999 r. – przejście Kustodii Sofii i Filippopoli pod jurysdykcję Prowincji Krakowskiej.
17-21.07.2000 r. – I Międzynarodowy Festiwal Muzyki Chrześcijańskiej w Bełozem.
25.05.2002 r. – obecność pap. Jana Pawła II w kościele p.w. „Św. Jozefa” w Sofii.
25.06.2004 r. – bł. Marek z Aviano ustanowiony nowym patronem Kustodii.
15.08.2004 r. – powrot kapucyńskich zakonnikow do parafii w Burgas.
21.05.2006 r. – konsekracja nowego kościoła konkatedralnego p.w. „Św. Jozefa” w Sofii przez kard. Angelo Sodano, w obecności przedstawicieli Kościoła Prawosławnego.
06.04.2008 r. – profesja wieczysta br. Ełka Terzijskiego, jedynego obecnie kapucyna – Bułgara w świecie.
05-07.05.2019 r. – Papież Franciszek przybywa z apostolską wizytą do Bułgarii.
Czy wiesz, że kapucyni…
… poszli tam gdzie nikt nie chciał iść. W połowie XIX wieku żaden z zakonów nie chciał się zgodzić, by podjąć misję w Bułgarii… powodem była okupacja ziem bułgarskich przez Turków i panujące na tym terytorium ich prawa, także te związane z wyznawaną religią – oficjalnie uznaną był tylko islam. Ziemie te, bardzo szybko po zorientowaniu się w trudnej sytuacji opuścili zakonnicy Redemptoryści.
… postarali się, by truskawki wyrosły na bułgarskich polach uprawnych. Z wielkim prawdopodobieństwem włoscy kapucyńscy zakonnicy sprowadzili pierwsze sadzonki tego owocu… i nauczyli wiernych powierzonych swej duszpasterskiej opiece troski o te roślinki, również o inne… określane mianem „nowoczesnych”.
… mieli tak wielki wpływ na katolików, że ci w niedzielę i inne święta kościelne nie chodzili pracować do Turków. Świadectwa historyczne potwierdzają, że w 1844 roku, zakonnicy tym samym ściągali na siebie ich gniew.
… przyczynili się do powstania wspólnot katolickich w wielu wioskach m.in.: Bełozem, Borec i Parchevich. Posiadane przez siebie pieniądze przeznaczali na wykup ziemi od Turków, i pozwalali na zasiedlanie się tam katolikom pochodzącym z Generala Nikolaevo lub Sekirovo. Pożyczki pieniężne były udzielane przy bardzo dobrych warunkach spłat, a w przypadku biednych rodzin były im darowywane. Jeden ze znakomitych adwokatów końcem lat 20 XX w. zaznacza ze złością, że największymi wrogami adwokatów z płowdiwskiej okolicy, zajmującymi się mieniem rolniczym, byli wioskowi katoliccy kapłani – kapucyni.
Działalność zakonników obejmowała m.in.:
– posługę duszpasterską: organizacja i prowadzenie parafii, budowę kościołów, szpitali, szkół, sierocińców.
– apostolstwo „drukowanego słowa”. Działało wydawnictwo „Dobry Druk”, które publikowało tygodnik „Istina – Veritas” i „Kalendarz św. Cyryla i Metodego” – wydawaną co roku książkę z informacjami dotyczącymi wydarzeń z życia wspólnot katolickich w Bułgarii i artykułami dotyczącymi wiary.
– prowadzenie rekolekcji dla duchowieństwa, dla sióstr zakonnych i dla tercjarek. Organizowano tzw. „misje święte” (dziesięciodniowe kazania rano i wieczór z przekazem najważniejszych prawd wiary).
– wkład w edukację: po niedzielnych Mszach Św. kapucyni prowadzili katechezę dla młodzieży, organizowali wieczorowe szkoły, w których uczono: historii, geografii, arytmetyki, higieny, domowej medycyny oraz katechizowano. Organizowali także naukę związaną z uczeniem ogrodnictwa, zakładaniem i pielęgnacją winnic, pszczelarstwem i pomologią (sadownictwo).
– zakładanie kas oszczędnościowych (banków) w Sekirovo i Generala Nikolaevo. – starania w sprowadzeniu innych misjonarzy do Bułgarii w ramach pomocy przy ewangelizacji: Ojcowie Augustianie, Bracia Szkolni, Siostry Miłosierdzia, Siostry Józefinki, Siostry Św. Krzyża. – duchową opiekę katolików z innych krajów (Włochy, Austro-Węgry, Francja), którzy w Bułgarii jako specjaliści kierowali budowami dróg, mostów, budynków, dróg kolejowych, tunelów i innych.
Biuro Prasowe Kapucynów - Prowincja Krakowska